Μια κυνική ομολογία

Η αυτορρύθμιση του ιδιωτικού τομέα έχει τα όριά της. Η τελική ευθύνη για την οικονομία μιας χώρας ανήκει στο κράτος. Η «διάσωση» είναι η λέξη του συρμού, καθώς οι μεταρρυθμιστές των αναδυόμενων αγορών στην Ευρώπη κοιτούν τα πρώην πρότυπά τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού. Αυτό δεν σημαίνει επιστροφή σε ένα παντοδύναμο «σοσιαλιστικό» κράτος με τους διαβόητους ποσοτικούς στόχους και τη δημόσια ιδιοκτησία. Σημαίνει, όμως, ότι εάν τα πράγματα πάνε πραγματικά άσχημα, ο φορολογούμενος πολίτης μπορεί να κληθεί να πληρώσει τον λογαριασμό.

Οι παραπάνω φράσεις είναι του Marek Belka, διευθυντή του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ και πρώην πρωθυπουργού και υπουργού οικονομικών της Πολωνίας. Αποτελούνε μέρος ενός κειμένου με τίτλο «Διδάγματα από την κρίση που θα πρέπει να θυμούνται οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ευρώπη», με το οποίο απευθύνεται στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των χωρών της ανατολικής Ευρώπης, δίνοντάς τους ‘γραμμή’. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στις 24 Φεβρουαρίου, θεωρώντας πως η κρίση είχε ξεπεραστεί και πως ήταν καιρός να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα από αυτή.

Ο καιρός από τότε πέρασε, η κρίση όμως δεν πέρασε, ίσα-ίσα είναι εδώ πιο έντονη για όλους πια, αλλά τα συμπεράσματα και οι τακτικές φαίνεται να είναι σταθερές σε κάθε περίπτωση. Ένα φάρμακο για κάθε ασθένεια: όπου η αυτορρύθμιση του ιδιωτικού τομέα τα κάνει μαντάρα, ο φορολογούμενος πολίτης καλείται να πληρώσει το λογαριασμό, ‘νομιμοποιούμενο’ από το κράτος. Ιδιωτικοποίηση των κερδών – κοινωνικοποίηση της χασούρας. Το είδαμε αυτό και σήμερα πάλι με την τοποθέτηση του Επίτροπος Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Χοακίν Αλμούνια περί πιθανότητας αιτήματος κρατικής ενίσχυσης ισπανικών και ελληνικών τραπεζών, νέο σχέδιο διάσωσης (Ελευθεροτυπία 18/06/2010).

Όταν ο ίδιος ο Αλμούνια μιλάει για πιθανότητα νέου σχεδίου διάσωσης ελληνικών τραπεζών, αυτό σημαίνει πως κάτι δεν πάει πράγματι καλά. Τώρα, τις παρλαπίπες των Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου των προηγούμενων ημερών περί σταθερότητας και υγείας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, καλύτερα να τις ξεχάσουμε. Ας καλέσει ο εισαγγελέας που ερευνά τη διασπορά φημών για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, τον Αλμούνια να καταθέσει. Κάτι φαίνεται να γνωρίζει περισσότερο.

Η εξελικτική αυτή πορεία του Belka, από υπουργός και πρωθυπουργός σε υπαλληλάκο των διεθνών τραπεζιτών, μήπως είναι δείγμα γραφής της αντίστοιχης των Παπανδρέου – Παπακωνσταντίνου; Εξάλλου ο Παπακωνσταντίνου, πριν γίνει σύμβουλος του Σημίτη και εσχάτως πολιτικός, υπαλληλάκος τέτοιων οργανισμών ήταν επί δεκαετία (βιογραφικό Παπακωνσταντίνου).