… Η Δομνίστα είναι ένα κλασικό χωριό της Ευρυτανίας. Πανέμορφο, απομονωμένο, φτωχό, με σκληραγωγημένους κατοίκους και παράδοση στους αγώνες της φυλής. Στον πρόσφατο ελληνοϊταλικό πόλεμο, το χωριό είχε δέκα νεκρούς και αφού η λογοκρισία του Μετώπου δεν επέτρεπε την αναφορά απωλειών στις επιστολές, οι πανέξυπνοι Δομνιστιανοί πληροφορούσαν τους δικούς του για το θάνατο κάποιου συγχωριανού, γράφοντας ότι πήρε μετάθεση π.χ. για το λόχο του Μπούρα – κάποιου που είναι γνωστό στο χωριό ότι είναι πεθαμένος από χρόνια.
Το απόγευμα της Κυριακής 7 Ιουνίου 1942, όσοι κάτοικοι της Δομνίστας βρίσκονταν στην πλατεία του χωριού, το πρώτο που άκουσαν ήταν ένα ομαδικό και βροντώδες:
Μαύρη ειν’ η νύχτα στα βουνά…
Μετά είδαν να μπαίνει ορμητικά τραγουδώντας ένα τμήμα οπλοφόρων, συντεταγμένα κατ’ άνδρα, με την ελληνική σημαία μπροστά. Επικεφαλής είναι ο Άρης, και ο Θάνος, εκτός γραμμής, δίνει το βήμα. Οι κάτοικοι μάλλον δεν αιφνιδιάζονται, έχουν δει πολλούς τα μάτια τους. Το ζήτημα είναι τι σκοπούς έχουν αυτοί οι καινούριοι. Ο Άρης είναι καλά μελετημένος.
- Γεια σας πατριώτες, τους χαιρετάει εγκάρδια.
Δίνει εντολή σε έναν αντάρτη να επιτηρεί το κοινοτικό τηλέφωνο και αναζητάει τον Πρόεδρο του χωριού.
- Είμαστε αντάρτες, ένα τμήμα του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, του δηλώνει μόλις έρχεται και του ζητάει με σοβαρότητα την άδεια να μιλήσει στους κατοίκους.
Ο σεβασμός που δείχνει στην τοπική αρχή, του δίνει μερικούς πόντους. Ο πρόεδρος Χαράλαμπος Παπακωνσταντίνου στέλνει αμέσως να χτυπήσουν την καμπάνα για να μαζευτεί το χωριό. Με την εμφάνιση του παπά, ο Άρης κερδίζει μερικούς πόντους ακόμα. Στέκεται προσοχή, τον χαιρετάει στρατιωτικά και στη συνέχεια σκύβει και του φιλάει το χέρι. Ο παπάς, και όχι μόνο αυτός, γοητεύεται μαζί του. Στον καφετζή Χαράλαμπο Λιάκο, που φέρνει τσίπουρο να τους κεράσει, ο αρχηγός υπόσχεται εύθυμα:
- Όταν λευτερωθούμε, αυτή την παράγκα που έχεις, θα σ’ την κάνω μέγαρο, γιατί θα περάσει στην ιστορία.
- Αμήν, καπετάνιε, ακούγεται από αρκετούς.
Όταν απευθύνεται στους χωρικούς, που έχουν σιγά σιγά συγκεντρωθεί, συστήνεται λέγοντας:
- Πατριώτες, είμαι ο ταγματάρχης του Πυροβολικού Άρης Βελουχιώτης…
…Η πρώτη ομιλία του Άρη έχει την ίδια στερεότυπη δομή με όλες τις άλλες που θα ακολουθήσουν. Με κοφτό και επίσημο τρόπο δηλώνει – για πρώτη φορά δημοσίως – τον λόγο της παρουσίας του στα βουνά:
- Κηρύσσω την Επανάσταση κατά των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους.
Από εκεί και πέρα ‘τα πάθη που καλούνται να αναφλεγούν στον πόλεμο, πρέπει να προϋπάρχουν’. Τοποθετεί αρχικά ένα ιστορικό πλαίσιο, από τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821 και τις λαϊκές διαψεύσεις που ακολούθησαν. Επισημαίνει τον ρόλο των Μεγάλων Δυνάμεων και την υποτέλεια των εκάστοτε κυβερνήσεων, για να φτάσει ως τα νέα δεινά της πατρίδας από τον ξένο ζυγό. Όσοι δέχονται την ορθότητα αυτών των στοιχείων και εκτιμήσεων, είναι αναμενόμενο να συμφωνήσουν και με αυτά που τους προτείνει να γίνουν:
Πρώτον, απελευθερωτικός αγώνας. Νέο ’21, όπως δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει. Δεύτερον, κατοχύρωση της εθνικής ανεξαρτησίας και της λαϊκής κυριαρχίας, για να μην επαναληφθούν τα παθήματα…
Στη Δομνίστα το αποτέλεσμα της ομιλίας του είναι παραπάνω από ενθαρρυντικό. Οι κάτοικοι δείχνουν μεγάλη συμμετοχή και οι πιο ενθουσιώδεις θεωρούν προσβλητικό για το χωριό τους να φύγουν οι αντάρτες χωρίς να φάνε πρώτα μαζί τους. Τα στομάχια των ανδρών διαμαρτύρονται, αλλά η αντάρτική αξιοπρέπεια ανθίσταται. Η μέση λύση βρίσκεται στο να ‘δεχθούν’ κάποια φιλέματα για τον δρόμο. Έτσι, για να μην τους προσβάλουν.
Η παρέλαση που ξεκίνησε ο Άρης στη Δομνίστα θα συνεχιστεί από χωριό σε χωριό…
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου