Το βλέμμα στο αύριο περνάει από το χθες
Η αναγκαιότητα για κοινωνική οργάνωση απαγκιστρωμένη από την λογική της ιεραρχίας και μη διευθυνόμενη από οποιαδήποτε μορφή εξουσίας, εκφράστηκε κατά περιόδους στην ιστορία του ανθρώπου και αυτό είτε μέσα από διάφορες φιλοσοφικές αναζητήσεις και ρεύματα είτε μέσα από τις έμπρακτες και πολλές φορές βίαιες προσπάθειες κατάκτησης της, παίρνοντας τη μορφή της εξέγερσης.
Δύο τέτοια παραδείγματα αποτελούν η Παρισινή Κομμούνα στα 1871 στη Γαλλία και ο Ισπανικός εμφύλιος πόλεμος, που πήρε από την πρώτη στιγμή τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής εξέγερσης στα 1936 στην Ισπανία. Και στις δύο αυτές προσπάθειες ανατροπής της εξουσίας και ευρείας επίθεσης ενάντια στις αντιλήψεις που τη συντηρούν και την αναπαράγουν (π.χ. θρησκεία), μπορεί κανείς να δει ότι η προοπτική που έθεσαν τα εξεγερμένα αυτά κομμάτια της κοινωνίας ήταν η διασφάλιση των αρχών της ελευθερίας και της ισότητας. Αρχές που επιδιώχθηκε να διασφαλιστούν μέσα από την οργάνωση της κοινωνίας (ή κάποιων κομματιών της) βασισμένη στην αυτοοργάνωση και στην αυτόνομη λειτουργία ομάδων, συνεταιρισμών, κολεκτίβων, συνδικάτων κ.λπ. είτε ακόμα και με την ελεύθερη συνεργασία μεταξύ των πρώτων.
Για παράδειγμα στην Ισπανική επανάσταση δημιουργήθηκαν κολεκτίβες που χωρίς η μια να αποτελεί πιστό αντίγραφο της άλλης κατάφερναν να επιβιώνουν και να συνεργάζονται μεταξύ τους, πέρα από τις οποιεσδήποτε διαφορές στο χαρακτήρα ή ακόμα — ακόμα και στην περίπτωση των βιομηχανικών περιοχών της Ισπανίας, όπου η λειτουργία της βιομηχανίας και των οργανισμών κοινής αφέλειας (ή τουλάχιστο ενός μέρους τους) συνέχισε μέσα από ομάδες και συνεργασίες των εργαζομένων που αυτοδιαχειριζόνταν τα ίδια τους τα εργοστάσια μέσα κιόλας στις πιο αντίξοες συνθήκες (άμεσες συγκρούσεις με τις φασιστικές δυνάμεις κ.λπ.). Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα η λειτουργία τους ήταν κάτι περισσότερο από ικανοποιητική τέτοια ώστε να προσφέρει κέρδη ή άμεσες υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο αλλά και να καταφέρνει συγχρόνως να συντηρεί τον επαναστατικό αγώνα των Ισπανών.
Όλα αυτά τα επιτεύγματα των άμεσα συνεργαζόμενων κοινωνικών ομάδων κατέρριψαν έμπρακτα το μύθο της αναγκαιότητας της λειτουργίας της κοινωνίας κάτω από κάποια συγκεντρωμένη εξουσία και έλεγχο. Είναι αναγκαίο επίσης να επισημανθεί ότι όλες αυτές οι περιπτώσεις οργάνωσης της κοινωνίας που απέρριψαν την ιεραρχική δομή και γενικά τη λογική της οργάνωσης κάτω από κάποια μορφή εξουσίας, το ότι δεν άντεξαν στο χρόνο, δεν οφείλεται στην εκ των πραγμάτων ανικανότητα τους ή στο ότι λειτουργούσαν με λάθος αντίληψη. Αλλά αντίθετα χάθηκαν (στην πράξη) μόνο κάτω από την αφόρητη και βίαια καταστολή και γενικά στις λυσσασμένες επιθέσεις του κράτους και του κεφαλαίου εναντίον τους.
Από τη μεριά μας δεν προτείνουμε φυσικά την άμεση και άκριτη υιοθέτηση των παραπάνω μορφών οργάνωσης, αλλά η δράση μας παραμένει να είναι επηρεασμένη από τη λογική και την αντίληψη τέτοιων κοινωνικών εγχειρημάτων που αποσκοπούν στην διασφάλιση της ελευθερίας δράσης του ατόμου χωρίς εκμετάλλευση και υποταγή σε κάποια μορφή εξουσίας. Πιο συγκεκριμένα για τα δύο παραδείγματα από αυτό της Κομμούνας κρατάμε τις διαθέσεις των επαναστατών για ελευθερία ισότητα και αυτονομία. Από την Ισπανία του ‘36 πέρα από τις διαθέσεις αυτό που μας μένει είναι και τα αποτελέσματα της κοινωνικής επανάστασης, που δεν έβαλε απλά στόχους για ένα μακρινό αύριο, αλλά στην πράξη εφαρμόστηκε η γενικευμένη αυτοδιαχείριση - κολεκτιβοποίηση σε μεγάλο μέρος της Ισπανικής γης.
Βρισκόμαστε πιο κοντά στην επανάσταση του ‘36 όχι μόνο γιατί έγινε έναν αιώνα μετά την Κομμούνα και 58 χρόνια πριν από σήμερα αλλά και γιατί η σημερινή μας δράση αποτελεί ως ένα μεγάλο βαθμό συνέχεια και εξέλιξη των οραμάτων και των προοπτικών των αναρχικών της Ισπανίας του ‘36.
Η δράση μας από τη μια διαμορφώνεται μέσα από την εξέταση ή ανάλυση των σημερινών κοινωνικών δεδομένων αφού απευθύνεται στην κοινωνία του σήμερα, αλλά παράλληλα διατηρεί στο έπακρο τους στόχους για την κοινωνική απελευθέρωση μέσα από τις προτάσεις της για την αυτοοργάνωση των ατόμων, την αυτοδιαχείριση των αναγκαίων για την επιβίωση, την ανάπτυξη της κοινωνίας και γενικά την κατάκτηση της απόλυτης ελευθερίας του ατόμου.
Γι’ αυτό και θεωρούμε τον εαυτό μας σύμμαχο σ’ αυτή την τάση κάποιων κομματιών της κοινωνίας για ανατροπή των εξουσιαστικών σχέσεων που επιβάλλονται σ' αυτήν. Μια τάση που διαποτίζει την ιστορία του ανθρώπου και που όσο και αν εξελίσσεται ή μεταμορφώνεται με την πάροδο του χρόνου και βάσει των ιδιαιτεροτήτων των επιμέρους κοινωνιών, είχε, έχει και θα έχει ως προοπτική της την ελευθερία και ως μέσο κατάκτησης της τον πόλεμο ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή εξουσίας και εκμετάλλευσης.
--------------------------------------------
Απόσπασμα από κείμενο που αλίευσα κάποτε, από κάπου στο διαδίκτυο, δίχως, δυστυχώς να έχω κρατήσει κάπου το url. Η μόνη “υπογραφή” που έχω είναι το παρακάτω:
Η έκδοση αυτή είναι προϊόν συλλογικής δουλειάς με αφορμή τις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση που έγιναν τον Οκτώβρη του 94. Πριν από αυτήν την έκδοση τα κείμενα που περιλαμβάνονται σ' αυτήν “βγήκαν στον αέρα” από το Ράδιο Ουτοπία το Σάββατο 15 Οκτώβρη (μια μέρα πριν τις εκλογές), η εκπομπή αυτή μεταδόθηκε, λίγες μέρες αργότερα, και από το Ράδιο Κιβωτός.
Αν θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί μας, γράψτε μας στη διεύθυνση: Τ.Θ. 19403, 54012 Θεσσαλονίκη.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου