28 Απρ 2010

Επαναδιαπραγμάτευση χρέους ή μονομερής παύση πληρωμών; Ποια η στάση της αριστεράς;

Τι μπορεί να γίνει τώρα
Ενώ βαδίζουμε ολοταχώς προς την οριστική χρεοκοπία η αριστερά συνεχίζει να μιλάει για κάποια “κεκτημένα”, ζητώντας από αυτούς που χρεοκόπησαν τη χώρα να μην τα πειράξουν. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις είτε καλούνται από τη ΓΣΕΕ, είτε από το ΠΑΜΕ είτε από τα πρωτοβάθμια κινούνται στο ίδιο μοτίβο. “Έξω το ΔΝΤ, κάτω το πρόγραμμα, σταθερότητας, κάτω τα χέρια από τα κεκτημένα”. Τα εργατικά σωματεία μπορούν να μένουν σ’ αυτά. Έτσι κι αλλιώς ο σκοπός τους είναι να διατηρηθούν τα μεροκάματα σε αξιοπρεπή επίπεδα. Αλλά εδώ συμβαίνει κάτι πολύ μεγαλύτερο. Καταρρέει το σύστημα στο σύνολό του. Αύριο οι τράπεζες δεν θα έχουν ρευστό όχι για δάνεια αλλά ούτε καν για τους καταθέτες τους. Ο δήθεν μηχανισμός στήριξης μπορεί να μην ενεργοποιηθεί ποτέ. Δεν είναι μόνο τα ελεεινά αντεργατικά μέτρα του ΔΝΤ που ισοπεδώνουν ότι έχει απομείνει από το κράτος πρόνοιας, είναι ότι ίσως σε λίγες βδομάδες να μην μπορούν να πληρώσουν τους μισθούς και τις συντάξεις. Τότε τι κάνουμε; Θα συνεχίζουμε να πιπιλάμε τα παπαρήγικα για “να πληρώσουν οι πλουτοκράτες”;
Στο ΣΥΡΙΖΑ με φωτεινή εξαίρεση το Κόκκινο και το Ξεκίνημα που εξαρχής μιλάνε για στάση πληρωμών, επιτέλους αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι κάτι πρέπει να γίνει με το χρέος. Όμως ο συντηρητισμός τους δεν τους αφήνει να πούνε μια ολοκληρωμένη και ξεκάθαρη πρόταση. Ο Λαφαζάνης, η ΚΟΕ, η ΑΚΟΑ και άλλοι σύντροφοι μιλάνε το πολύ για μια επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Και αυτό άρχισαν να το λένε αφού το είπαν ήδη οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ότι προς το παρόν συνεχίζουμε να πληρώνουμε και ζητάμε μια επαναδιαπραγμάτευση για το μέλλον. Μα είναι δυνατόν να κάνεις επαναδιαπρεγμάτευση αν δεν σταματήσεις να πληρώνεις; Δεν υπάρχει κάποιος να τους το εξηγήσει; Ένας τραπεζοϋπάλληλος που δουλεύει στα δάνεια, γιατί οι καθηγητές οικονομικών δεν το καταλαβαίνουν απ’ ότι φαίνεται.
Αυτή η αριστερά αδυνατεί να προτείνει κάτι για τις επόμενες μέρες. Ιδιαίτερα τώρα που ο χρόνος τρέχει με τρομερή ταχύτητα. Οι προτάσεις για το απώτερο μέλλον δεν έχουν κανένα νόημα. Τώρα η μόνη πρόταση που μπορεί να κινητοποιήσει κρίσιμες κοινωνικές δυνάμεις είναι η στάση πληρωμών. Το ομόλογο που λήγει στις 19 Μαίου να μην πληρωθεί. Ούτε τα επόμενα. Αυτό είναι μια συγκεκριμένη διέξοδος τώρα. Όσοι συνεχίζουν να λένε ότι αυτό θα πληρωθεί και όσοι δίπλα σ’ αυτούς κάνουν την πάπια είναι υπόλογοι για εσχάτη προδοσία. Έχουν παραδοθεί στις τράπεζες και το μόνο που τους απασχολεί είναι τα κέρδη των τοκογλύφων και όχι “να σωθεί η χώρα”. Και να πούμε εδώ και κάτι ακόμα. Τα ομόλογα ήδη θεωρούνται “σκουπίδια”. Η κατρακύλα τους στη δευτερογενή αγορά θα συνεχιστεί όσο δεν υπάρχουν αγοραστές και πώς να υπάρχουν όταν ήδη έχει προεξοφληθεί η χρεοκοπία. Οι ομολογιούχοι έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στα CDS και στην στήριξη από ΔΝT και ΕΕ μήπως και περισώσουν κάτι από τα κεφάλαιά τους. Η στάση πληρωμών θα κάνει σμπαράλια όλες τους τις ελπίδες. Τα ελληνικά ομόλογα θα γίνουν χαρτιά χωρίς αξία. Αυτό σημαίνει ότι θα χάσουν ακόμα και το 80 ή και το 90% της αξίας τους στην αγορά. Θαυμάσια λοιπόν. Τότε θα πάμε να τα αγοράσουμε τσάμπα. Έτσι η περιβόητη “αναδιαπραγμάτευση” του χρέους δεν έχει καμία πρακτική αξία, εκτός αν γίνει μόνο και μόνο για να περισωθεί ένα μέρος του κεφαλαίου των ομολογιούχων. Ακριβώς γι’ αυτό δεν έχει νόημα αυτό το σύνθημα στο βαθμό που δεν συνοδεύεται από την άμεση μονομερή στάση πληρωμών.
Συνδικαλιστικός ή πολιτικός αγώνας;
Προς το παρόν οι απεργίες δείχνουν να μην έχουν συμμετοχή. Η τελευταία της ΑΔΕΔΥ είχε παταγώδη αποτυχία. Στην εκπαίδευση δεν απείργησε περισσότερο από ένα 15%. Οι συγκεντρώσεις ήταν άμαζες. Όμως αυτό αντί να προβληματίσει τις τριτοβάθμιες και “πρωτοβάθμιες” συνδικαλιστικές ηγεσίες, συνεχίζουν σαν να μην συμβαίνει τίποτα τον ίσιο δρόμο τους. Ούτε καν το σκέφτονται, να δουν τι φταιει. Νομίζουν ότι είτε ο κόσμος δεν έχει ενημερωθεί, ή ότι το πρόβλημα είναι οργανωτικής φύσης. Στην πραγματικότητα το πρόβλημα είναι ότι αυτές οι απεργίες έχουν συνδικαλιστικά συνθήματα και όχι πολιτικά.
Την περίοδο αυτή ο κόσμος δεν σκέφτεται με όρους κλάδου, αλλά με πολιτικούς όρους. Δεν σκέφτεται για παράδειγμα ως δάσκαλος, αλλά ως πολίτης. Αντιλαμβάνεται ότι ο μισθός του εξαρτάται από το αν υπάρχουν χρήματα στα ταμεία. Σκέφτεται όχι μόνο ότι του κόβουν το μισθό, αλλά ότι πάμε κατά διαόλου. Ότι αύριο δεν θα υπάρχουν καθόλου λεφτά. Όποιος σήμερα δεν απαντάει που θα βρεθούν, απλώς αφήνει την κυβέρνηση και όλα τα πολιτικά τσιράκια (ΝΔ, ΛΑΟΣ) των αφεντικών και των τραπεζών να μιλάνε χωρίς αντίπαλο. Η πολιτική αριστερά πρέπει να πάρει πολιτικές πρωτοβουλίες και να σταματήσει να κρύβεται πίσω από τους συνδικαλιστές της. Πρέπει να απαντήσει τώρα στο συνολικό πρόβλημα. Πρέπει να απαιτήσει τη στάση πληρωμών αναλαμβάνοντας τις ευθύνες που απορρέουν από αυτό. Τέρμα πια με τις διαπιστώσεις για το ποιος ευθύνεται. Και εν πάση περιπτώσει αν πράγματι αυτοί που λέμε ότι ευθύνονται για τη χρεοκοπία είναι οι “πλουτοκράτες” και το πολιτικό τους σύστημα, ας τους στείλουμε στον αγύριστο. Αλλιώς δεν έχει κανέναν νόημα να κλαίγεσαι για κάτι που όλοι γνωρίζουν. Οι “πλουτοκράτες” και η πολιτική τους αυλή, βλέποντας ότι η αριστερά δεν μπορεί να πάρει καμία πρωτοβουλία έχουν περάσει με το πιο απίστευτο θράσος στην αντεπίθεση, υποδεικνύοντας ως υπεύθυνους της κρίσης τους δημοσίους υπαλλήλους, τους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ, και την αριστερά που δεν συναινεί έστω και λεκτικά στα μέτρα. Απίστευτο κι όμως αληθινό. Αυτοί που ταίζουν με χρυσά κουτάλια τους καπιταλιστές, τους εφοπλιστές, τους τραπεζίτες και τους οπαδούς τους, ζητάνε τώρα και τα ρέστα. Μιλάμε για τρέλα. Οι κλέφτες γίνανε τιμητές. Οι αρχικομπιναδόροι, οι μιζαδόροι, οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες που όλη μέρα ζητάνε επιδοτήσεις από τον αναπτυξιακό και τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Αυτοί κλείνουν τις επιχειρήσεις και τους φταιει το ΠΑΜΕ. Αυτοί δεν άνοιξαν τα μισά ξενοδοχεία το Πάσχα και τους φταιει η απεργία των λιμενεργατών στον Πειραιά. Μόνο ένα γουρούνι μπορεί να τα λεει όλα αυτά. Σ’ αυτή την άθλια καμπάνια πρωταγωνιστεί ο Σκάι και ακολουθούν τα υπόλοιπα κιτρινοκάναλα. Αυτοί ζητάνε τα κεφάλια όσων αντιδρούν στη δική τους λύση. Είναι φανερό ότι σ’ αυτή τη χώρα δεν χωράνε πλέον δύο. Ή αυτοί θα πάρουν δρόμο ή το εργατικό κίνημα και η αριστερά όπως την ξέραμε μέχρι τώρα θα συντριφτούν χωρίς έλεος.
Εκτός ελέγχου είναι πλέον η κατάσταση του Κ. Μαραγκού (απόσπασμα)

Και πως νοείται η μονομερής παύση πληρωμών;

Όταν μιλάμε για άμεση μονομερή στάση ή παύση πληρωμών δεν εννοούμε μια μεθόδευση αναστολής της αποπληρωμής των δανείων, μέσα από αναδιαπραγμάτευση με τους δανειστές ή την αναδιάρθρωση του χρέους. Το λέμε αυτό γιατί όσο πιο πολύ πλησιάζει η στιγμή της εγκαθίδρυσης του καθεστώτος ελεγχόμενης πτώχευσης από την ΕΕ και το ΔΝΤ, τόσο περισσότερο θα ακούγονται απόψεις που θα συγχέουν την άμεση παύση πληρωμών με διάφορα σχήματα αναδιαπραγμάτευσης ή αναδιάρθωσης του χρέους εξασφαλίζοντας μια προσωρινή μερική ή ολική αναστολή των πληρωμών. Οι απόψεις αυτές συγχέουν την μονομερή παύση πληρωμών με την πτώχευση της χώρας, επιτρέποντας στο ΔΝΤ να εμφανιστεί ως αναγκαία και συμφέρουσα λύση από τη στιγμή που έρχεται να επιβάλλει μια αρχική αναστολή των πληρωμών με σκοπό την επαναδιαπραγμάτευση και αναδιάρθρωση του χρέους. Μια τέτοια αναστολή των πληρωμών όχι μόνο δεν συμφέρει το λαό και τον τόπο, αλλά θα οδηγήσει με μαθηματική βεβαιότητα σε μεγαλύτερη όξυνση το πρόβλημα της υπερχρέωσης, ενώ θα εκθέσει τη χώρα στους εκβιασμούς των πιο κερδοσκοπικών κεφαλαίων διεθνώς που ειδικεύονται στην εκμετάλλευση χρεοκοπημένων κρατών.
Δεν είναι λοιπόν μια οποιαδήποτε στάση ή αναστολή των πληρωμών που απαντά στο πρόβλημα του χρέους από τη σκοπιά και το συμφέρον των εργαζομένων, αλλά μόνο εκείνη η μονομερής παύση πληρωμών που αντιτίθεται σε κάθε προσπάθεια πτώχευσης της χώρας και επιβολής καθεστώτος κηδεμονίας από το ΔΝΤ και την ΕΕ. Ποια είναι η θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στη μονομερή παύση πληρωμών και στην αναστολή των πληρωμών μέσα από μια διαδικασία πτώχευσης; Το γεγονός ότι με την πρώτη αρνείται επίσημα η χώρα να αναγνωρίσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στους δανειστές της, αρνείται να αναγνωρίσει κάθε δικαίωμα ή απαίτηση των δανειστών, ενώ με τη δεύτερη όχι μόνο δεν αρνείται τα δικαιώματα των δανειστών πάνω της, αλλά δηλώνει αδυναμία εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών της και τίθεται στη διάθεση των δανειστών της.
Η πρώτη επιλογή συνδέεται με την πάλη του λαού για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική αυτοδιάθεσή του, για τη διάσωση της χώρας του από τις άρπαγες του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου, ενώ η δεύτερη επιλογή αποτελεί τη βάση όλων των πολιτικών του ΔΝΤ. Αυτός είναι ο λόγος που η μονομερής παύση πληρωμών που αρνείται να αναγνωρίσει δικαιώματα στους δανειστές, που αρνείται να θέσει τη χώρα υπό καθεστώς πτώχευσης και κηδεμονίας, αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά αιτήματα όλων των λαϊκών επαναστατικών και απελευθερωτικών κινημάτων, από την εποχή που οι μπολσεβίκοι αρνήθηκαν μονομερώς να πληρώσουν τα τσαρικά χρέη και η διπλωματία τους πρωτοστάτησε να ενσωματωθεί στη διεθνή νομολογία η ρήτρα για το απεχθές χρέος (odious debt). Μια ρήτρα που προβλέπει ότι μια χώρα έχει κάθε δικαίωμα να αρνηθεί την αποπληρωμή των χρεών της όταν αυτά αποτελούν προϊόν διαφθοράς, ρεμούλας και κερδοσκοπίας.
Η μονομερής παύση πληρωμών θέτει σε πρώτη προτεραιότητα την ανάγκη να σταθεί η χώρα και ο λαός της στα πόδια τους, χωρίς τον φόρο αίματος στους δανειστές. Όμως για να γίνει αυτό δεν αρκεί η παύση πληρωμών. Αντίθετα, η παύση πληρωμών δεν έχει ουσιαστικά κανένα πρακτικό νόημα, αν δεν συνοδευτεί με ένα πακέτο άμεσων μέτρων θωράκισης της οικονομίας και της χώρας από τυχόν εκβιασμούς και πιέσεις. Δεν έχει κανένα νόημα αν δεν συνοδευτεί άμεσα με την επιβολή δραστικών ελέγχων στην κίνηση του κεφαλαίου, με την εθνικοποίηση των κύριων τραπεζών, με την έξοδο από το ευρώ και την ΟΝΕ και με μια γενναία αναδιανομή πλούτου προς όφελος των εργαζομένων όχι μόνο για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά ως βασική προϋπόθεση για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας σε νέα κοινωνική, ταξική και οικονομική βάση. Μόνο έτσι μπορεί να ορθοποδήσει η οικονομία και να οικοδομηθεί ένα ριζικά διαφορετικό κράτος από το σημερινό. Μόνο έτσι δεν θα χρειαστεί το δημόσιο να καταφύγει ξανά στη διεθνή κερδοσκοπία για δανεισμό.

Και ένα στέλεχος της επίσημης αριστεράς, αφού το ‘φερε γύρω γύρω, το ξεστόμισε τελικά δημόσια.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου