Το ΔΝΤ έχει ξεκάθαρη άποψη για το τι πάει στραβά με την Ελλάδα. Ο πιο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης έχει σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα με τα υπερβολικά ελλείμματα να φουσκώνουν το εθνικό χρέος. Και έχει πρόβλημα ανταγωνιστικότητας εξαιτίας υψηλότερου κόστους από εκείνου των άλλων μελών της νομισματικής ένωσης. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι το σχέδιο διάσωσης που ενορχηστρώθηκε από το ΔΝΤ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα είναι απλώς μια βραχυπρόθεσμη λύση εάν δεν μπορέσει να βοηθήσει την ελληνική οικονομία να κινηθεί και πάλι. Αν δεν μπορέσει, θα είναι χειρότερα κι από άχρηστο.
Κανονικά, το ΔΝΤ λειτουργεί ως εξής. Μια ομάδα εμπειρογνωμόνων μεταβαίνει από την Ουάσιγκτον και προσφέρει άμεση οικονομική βοήθεια για να σώσει μια χώρα από την πτώχευση και να κρατήσει μακριά τους κερδοσκόπους. Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα €110δις (£95δις) που της έχουν υποσχεθεί, της παρέχουν δύο με τρία χρόνια χάρη από τις απαιτήσεις των πιστωτών. Σε αντάλλαγμα, το ΔΝΤ απαιτεί μακροοικονομικές και μικροοικονομικές μεταρρυθμίσεις ώστε να δημιουργηθεί οδηγούμενη από τις εξαγωγές ανάπτυξη. Οι χώρες αναμένεται να τακτοποιήσουν τα δημόσια οικονομικά τους μέσα από ένα μείγμα περικοπών δαπανών και φορολογικών αυξήσεων. Συχνά, το ταμείο θα απαιτήσει ιδιωτικοποιήσεις, μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας και αλλαγές για να καταστεί το οικονομικό περιβάλλον πιο φιλικό στις επιχειρήσεις.
Αλλά η οδηγούμενη από τις εξαγωγές ανάπτυξη είναι δυνατή διότι στους παραλήπτες της βοήθειας του ΔΝΤ προτείνεται να υποτιμήσουν τα νομίσματά τους και - εάν οι περιστάσεις το επιτρέπουν – να μειώσουν τα επιτόκια. Αυτή η ευχέρεια της νομισματικής πολιτικής αντισταθμίζει τη δημοσιονομική σκλήρυνση και επιτρέπει στη χώρα να αναπτυχθεί. Αλλά η Ελλάδα είναι μέλος της ευρωζώνης, έτσι δεν μπορεί ούτε να υποτιμήσει το νόμισμα, ούτε να ρίξει τα επιτόκια (τα οποία είναι σε κάθε περίπτωση, στο χαμηλότερο επίπεδο). Ακόμα χειρότερα, η κύρια αγορά εξαγωγών της είναι η υπόλοιπη Ευρώπη, η οποία αυτή την περίοδο είναι η πιο αργά αναπτυσσόμενη περιοχή της παγκόσμιας οικονομίας.
Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει ότι καθώς η ζήτηση πρόκειται να μειωθεί από το τριετές πάγωμα [μείωση πες καλύτερα] μισθών και συντάξεων, σε συνδυασμό με μια μεγάλη άνοδο του ΦΠΑ, είναι απίθανο να υπάρξει ανάκαμψη των εξαγωγών σαν αντιστάθμισμα. Αντ’ αυτού, η ύφεση θα βαθύνει. Η Ελλάδα, χωρίς το όφελος της ισχυρότερης ανάπτυξης, δε θα είναι σε θέση να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους της για μείωση του ελλείμματος, το οποίο με τη σειρά του θα οδηγήσει σε απαιτήσεις για ακόμα περισσότερες περικοπές στον προϋπολογισμό, οι οποίες θα αποδυναμώσουν ακόμη περισσότερο τη ζήτηση.
Αυτό δεν είναι σχέδιο ανάκαμψης. Είναι ένα economic death spiral*.
Και εδώ να θυμίσουμε πως ο Guardian δεν είναι ο Ριζοσπάστης. Μέχρι πρόσφατα υπεστήριζε τους ομογάλακτους του ΠΑΣΟΚ, Εργατικούς στη Βρετανία και μόλις το σαββατοκύριακο πριν τις Βρετανικές εκλογές έριξε την υποστήριξή του στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Όμως η κοινή λογική δε φαίνεται να τους έχει εγκαταλείψει εκεί στη Βρετανία, όπως συμβαίνει με το δικό μας πολιτικό-εκδοτικό-επιχειρηματικό κατεστημένο, όπου προσπαθούν να μας παρουσιάσουν το μαύρο σαν κατάλευκο.
*Για το economic death spiral:
Όπως έχουμε αναφέρει πολλάκις εντός του Τμήματος, στην οικονομία δεν υπάρχει φαύλος κύκλος, αλλά σπιράλ (καθοδικά ή ανοδικά). Και μόνο το ότι η Οικονομική αντιμετωπίζεται ως μη-γραμμικό δυναμικό σύστημα, αποτελεί κατάκτηση (θα ήθελα κάποια στιγμή, ευκαιρίας δοθείσης, να το αναλύσουμε). Υπό αυτή την έννοια, μπορούμε να αντιληφθούμε το πώς ένα καθοδικό σπιράλ δύναται να μετατραπεί σε θανατηφόρο βρόχο.
Από το Connecting Economic Dots, όπως και η φωτογραφία που απεικονίζει την ποιοτική εξέλιξη του καθοδικού σπιράλ σε βρόγχο (economic death spiral). Όλο το δημοσίευμα, που αξίζει τον κόπο να διαβάσετε, εδώ.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου