Η άρση των ελέγχων δεν έχει επιφέρει ποτέ ανταγωνισμό στην τιμολόγηση

Στην περίπτωση των κλειστών επαγγελμάτων το πρώτο πράγμα που πρέπει να ρωτά κανείς είναι: Ποιο είναι το ποσοστό του ΑΕΠ που αντιπροσωπεύουν αυτά τα επαγγέλματα; Πόσα περισσότερα φαρμακεία ή περισσότερους δικηγόρους χρειαζόμαστε και γιατί θα αυξηθεί το ΑΕΠ με το άνοιγμα αυτών των επαγγελμάτων; Θα αγόραζαν οι άνθρωποι περισσότερα φάρμακα ή θα προέβαιναν σε μεγαλύτερο αριθμό νομικών συναλλαγών; Το άνοιγμα των επαγγελμάτων έτσι ώστε να υπήρχαν πολύ περισσότεροι συμβολαιογράφοι ή φορτηγατζήδες δεν θα επέφερε απαραιτήτως μεγαλύτερο ανταγωνισμό στην αγορά και χαμηλότερη τιμολόγηση. Αντιθέτως, μπορεί να καταλήξουμε με λιγότερο ανταγωνισμό και υψηλότερη τιμολόγηση. Το άνοιγμα των «κλειστών επαγγελμάτων» δεν πρόκειται να αυξήσει σημαντικά το ΑΕΠ.

Η έννοια του ανταγωνισμού ως ο προτιμητέος τρόπος αγοράς για τη διαμόρφωση των τιμών είναι βασισμένη στην υπόθεση της ύπαρξης πολλών εταιρειών και πολλών αγοραστών. Αλλά τέτοια δομή δεν υπάρχει και δεν μπορεί να επιβληθεί με το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων. Αντιθέτως, αυτό που ξέρουμε εμπειρικά ότι υπάρχει είναι πως οι τιμές βασίζονται στο κόστος παραγωγής στο οποίο προστίθενται μερικές μονάδες παραπάνω. Εάν θέλει κανείς να ελέγξει τις τιμές σε μια δομή αγοράς που δεν είναι ανταγωνιστική, θα χρειαστεί να καθιερώσει μια κατάλληλη δομή ελέγχων. Η άρση των ελέγχων δεν έχει επιφέρει ποτέ ανταγωνισμό στην τιμολόγηση, ανεξάρτητα από το αν μιλάμε για τις αεροπορικές εταιρείες ή τη βιομηχανία ενέργειας, και σίγουρα δεν πρόκειται να συμβεί αυτό με το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.

Απόσπασμα από τη συνέντευξη του οικονομολόγου Δημήτρη Παπαδημητρίου στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία (12/09/2010) και τον Χρόνη Πολυχρονίου, στην οποία αναφέρθηκε και στο σχεδόν δογματικό, από πλευράς τρόικας και κυβέρνησης, θέμα της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων και γενικότερα της λεγόμενης απορρύθμισης των αγορών και των επιχειρημάτων τους περί ανταγωνισμού και ωφελημάτων στην οικονομία και στις τιμές. Κανονικά δεν θα έπρεπε καν να μας προβληματίζει το συγκεκριμένο ζήτημα σαν πολίτες και καταναλωτές, δεδομένης της ‘ελεύθερης αγοράς’ και πως αυτή λειτούργησε και λειτουργεί σε άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια, με πιο χαρακτηριστικό και διαφημισμένο παράδειγμα τις εναρμονισμένες τιμές του καρτέλ του γάλακτος. Όμως επειδή πολλοί εργαταστοί, δεν πείθονται ούτε με αυτά που βιώνουν και πληρώνουν οι ίδιοι, αλλά επιζητάνε και την επιβεβαίωση μιας αυθεντίας του συστήματος, πολύ καλά έκανε λοιπόν ο κος Πολυχρονίου και πήρε αυτή τη συνέντευξη από τον κύριο Παπαδημητρίου.