18 Νοε 2010

Τάσεις και στάσεις των υποβαθμιζόμενων ελλήνων μικροαστών

Το παρακάτω απόσπασμα (από το κείμενο: Πρώτα κερδίζεις τη μάχη και μετά την πλειοψηφία του Κ. Μαραγκού) αναφέρεται στα μεσαία ταξικά στρώματα των αστικών κέντρων, της Αθήνας κυρίως. Περιγράφει τη θέση αυτών στο ελληνικό κοινωνικοοικονομικό σύστημα, τον υποβιβασμό τους μετά τις πρόσφατες εξελίξεις και το πως αντιδρούν κάποια τμήματά τους. Με τις κατάλληλες αναλογίες και την απαραίτητη χρονοκαθυστέρηση (η ελληνική επαρχία έπεται πάντα των κοινωνικών εξελίξεων του κέντρου), μπορείς να έχεις μια εικόνα της εξέλιξης μερίδας του επαρχιώτικου μικροαστισμού στο αμέσως προσεχές μέλλον και όταν η οικονομική κρίση και η επίθεση της κυρίαρχης τάξης σοκάρει και σκορπίσει το δέος στην ειδυλλιακή και καθωσπρέπει επαρχία, όπως καλή ώρα η Φωκίδα μας. Όταν πλέον θα πάψουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις από το χαζοκούτι και θα τις ζούμε στο πετσί μας.

Η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο συντάκτης του κειμένου είναι ωμή. Αλλά μήπως ωμή και αδυσώπητη δεν είναι και η σημερινή πραγματικότητα; Και εντέλει, μέχρι πότε πρέπει να χαϊδεύεις τα αυτάκια και να κανακεύεις τις συνειδήσεις των ελλήνων μικροαστών νοικοκυραίων; Οι δύσκολοι καιροί απαιτούν πρώτα απ’ όλα καθαρή ματιά και άποψη για την κοινωνία και τους ανθρώπους της. Όσο σκληρά κι αν είναι τα συμπεράσματα που εξάγεις, ακόμα και για τον ίδιο σου τον εαυτό.

Οι άριστες σχέσεις ΠΑΣΟΚ – ΛΑΟΣ με το δεύτερο να δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι στηρίζει την “εθνική” προσπάθεια της κυβέρνησης, όσο και το ανοιχτό αβαντάρισμα της χρυσής αυγής, δεν μπορούν απλώς να ερμηνευτούν ως προσωρινές ή ευκαιριακές συμμαχίες. Στην ουσία πρόκειται για στρατηγική επιλογή της άρχουσας τάξης και ξεπερνάει κατά πολύ τις τακτικές κοινοβουλευτικές συμμαχίες που έχει ανάγκη το κυβερνών κόμμα ή την παρακρατική συνδρομή “αγανακτισμένων πολιτών” που έχουν ανάγκη οι δυνάμεις καταστολής ως βοήθεια ή ως άλλοθι για το κυνήγι των μεταναστών.

Αν μέχρι τώρα το αστικό μπλοκ εξουσίας της εποχής του μεταπολεμικού κοινωνικού συμβολαίου, προϊόν κι αυτό ενός παγκόσμιου ταξικού συσχετισμού, προϋπέθετε διαδικασίες συναίνεσης, τώρα η νέα αστική συμμαχία προϋποθέτει τη συντριβή του εργατικού κινήματος και τον εκμηδενισμό της αριστεράς. Από τον καπιταλισμό του καρότου περνάμε στον καπιταλισμού του ροπάλου και από το κράτος πρόνοιας στο κράτος εκτάκτου ανάγκης.

Μεσοστρώματα που μέχρι προχθές στήριζαν το σύστημα με μια σειρά ανταλλάγματα και ένα βελτιούμενο βιοτικό επίπεδο, σήμερα πλήττονται ανεπανόρθωτα από την κρίση και βρίσκονται κυριολεκτικά σε απόγνωση. Βλέποντας τον κόσμο να φεύγει κάτω από τα πόδια τους, τα περιουσιακά τους στοιχεία να χάνουν την αξία τους, τα μαγαζάκια τους χωρίς τζίρο, τις τράπεζες να τους απειλούν με κατασχέσεις, τις γειτονιές τους να υποβαθμίζονται, το κράτος να αδυνατεί να τους βοηθήσει όπως έκανε μια ζωή, έχουν αρχίσει να αντιδρούν.

Οι άνθρωποι αυτοί χρόνια απομονωμένοι και έξω από συλλογικές διαδικασίες, πραγματικοί ιδιώτες χωρίς καμία ενεργή εμπλοκή στα κοινά, με μια εντελώς περιορισμένη πολιτική οπτική που αφορούσε μονάχα τα του νοικοκυριού, επιχειρούν για πρώτη φορά να κάνουν κάτι για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Ανίκανοι να αντιληφθούν το εύρος της παγκόσμιας κρίσης, νομίζουν ότι ο τζίρος τους έχει πέσει εξαιτίας του πλανόδιου “παρεμπορίου” και όχι γιατί ο κόσμος δεν έχει φράγκο, ότι οι μετανάστες έρχονται στη γειτονιά τους και έτσι την υποβαθμίζουν και όχι γιατί είναι ήδη υποβαθμισμένη, ότι τα σπίτια τους χάνουν την αξία τους γι’ αυτό και όχι γιατί είναι απούλητα εκατοντάδες χιλιάδες νεόδμητα που κανείς δεν έχει λεφτά να αγοράσει. Η πνευματική τους αναπηρία δεν τους επιτρέπει να διακρίνουν τον υπεύθυνο της κατάστασής τους που είναι οι τράπεζες και το μεγάλο κεφάλαιο στο οποίο και βρίσκεται υποθηκευμένη όχι μόνο η δημόσια περιουσία, αλλά και η ιδιωτική αυτών των νοικοκυραίων, ενώ η δουλικότητά τους προς την εξουσία και η αδυναμία που αισθάνονται απέναντι σε οτιδήποτε κοινωνικά ισχυρότερο απ' αυτούς τους κάνει να στρέφουν το μίσος τους προς τους από κάτω, στους πιο απόκληρους αυτής της κοινωνίας. Αφού αδυνατούν να τα βάλλουν με το μεγάλο κεφάλαιο που όχι μόνο το ζηλεύουν αλλά και το τρέμουν, και αφού δεν τολμούν να τα βάλλουν με το κράτος γιατί χέζονται απάνω τους μην τους έρθει η εφορία ή το ΙΚΑ, το μόνο που τους μένει για να διορθώσουν είναι η “αισθητική εικόνα της γειτονιάς τους” και της πέριξ του μαγαζιού τους περιοχής. Εκεί κάτι μπορούν να κάνουν, και επιπλέον να νοιώσουν ξανά έστω και λίγο αφεντικά. Νομίζουν ότι προπηλακίζοντας τους μετανάστες θα ξαναγίνουν τα Κ. Πατήσια, η Αττική και ο Αγ. Παντελεήμονας οι ακμάζουσες μικροαστικές συνοικίες της δεκαετίας του 1960 και το τ.μ. στην περιοχή θα εκτοξευτεί στις 3000 ευρώ. Και επειδή καθημερινά ξεφτιλίζονται από τους εισπράκτορες των τραπεζών που τους ζητούν να εξοφλήσουν τα κάθε είδους δάνεια, νομίζουν ότι κυνηγώντας τους πλανόδιους που πουλάνε μπιχλιμπίδια, κάλτσες, σώβρακα και τσάντες θα ξαναγεμίσουν οι μπουτίκ τους ξανά με κυράτσες που θα τσακίζουν τις κάρτες για να πουλήσουν μούρη στη Μέμου και το Μπουρνάζι.

Οι άνθρωποι αυτοί έχουν μηδέν κοινωνική συνείδηση. Χέστηκαν αν ο πλανήτης περνάει την χειρότερη οικονομική και περιβαλλοντική κρίση στην ιστορία του, δεν έχουν το παραμικρό ενδιαφέρον όχι μόνο για το αν ο μετανάστης δίπλα τους ζει ή πεθαίνει, αλλά ούτε καν για τα ζόρια που τραβάνε οι υπόλοιποι ελληναράδες που από κοινού κυνηγάνε μετανάστες. Το μόνο που τους απασχολεί είναι η πάρτη τους. Αυτός ο ελεεινός δεσμός είναι που τους ενώνει με όλους τους άλλους. Η οργή των μικροαστών για τον ξεπεσμό τους. Αλλά δεν είναι μόνο οι μικροαστοί. Είναι ακόμα και έλληνες εργαζόμενοι που κινδυνεύουν να χάσουν τις δουλειές τους αν δεν τις έχουν χάσει ήδη, που όμως κι αυτοί με τη σειρά τους αδυνατούν να σκεφτούν ότι αυτό οφείλεται στην ύφεση που νεκρώνει ολόκληρη την οικονομία και όχι στους μετανάστες. Αυτοί όμως νομίζουν ότι οι μετανάστες τους πήραν τις δουλειές αφού πρώτα έριξαν τα μεροκάματα, ότι είναι πολλοί και δεν χωράνε, ότι αν φύγουν θα ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας. Η ηλιθιότητα σε όλο της το μεγαλείο. Μ’ αυτή τη λογική θα πρέπει όλοι οι “περιττοί”, ακόμα και αυτοί οι ίδιοι αν είναι άνεργοι ή και “δημόσιοι υπάλληλοι που πρέπει να απολυθούν γιατί κι αυτοί λυμαίνονται τη χώρα” πρέπει να φύγουν επίσης. Ο παραλογισμός της ρατσιστικής βλακείας δεν έχει όρια. Οποιοσδήποτε θα μπορούσε να σκεφτεί λογικά χωρίς να είναι οικονομολόγος καταλαβαίνει ότι η κρίση δεν οφείλεται στον υπερπληθυσμό. Ότι καθένας που παράγει καταναλώνει και αυτό δίνει δουλειά σε άλλους κ.ο.κ. Μια οικονομία που δουλεύει τους χωράει όλους, μια άλλη που δεν δουλεύει δεν χωράει κανέναν. Αν φύγουν οι μετανάστες θα μείνουν ξενοίκιαστα τα σπίτια και χιλιάδες μαγαζάκια. Τα ασφαλιστικά ταμεία θα ξεμείνουν από εισφορές, πολλοί άνθρωποι που εξυπηρετούνται σε οικιακές εργασίες, από μετανάστριες που επίσης φυλάνε γέρους και παιδιά θα πρέπει να εγκαταλείψουν τις δουλειές τους και να γυρίσουν στα σπίτια, ειδικά οι γυναίκες. Αυτό μπορεί να είναι θεμιτό για τους φασίστες να γυρίσουν οι γυναίκες στις κουζίνες στους και στα παιδιά τους, αλλά η οικονομία όπως φυσικά την ξέρουμε σήμερα θα κατέρρεε την επόμενη μέρα. Για μας κανένα πρόβλημα, ας καταρρεύσει να τελειώνουμε, αλλά για όλους αυτούς του κοπρίτες που δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους θα ήταν ακόμα μια μεγάλη έκπληξη. Τι θα έκαναν τότε. Θα έβρισκαν κάποιον άλλο να κυνηγήσουν. Αρκεί να είναι ή να νομίζουν ότι είναι τους χεριού τους.

Τα αστικά επιτελεία έχουν αντιληφθεί πλήρως αυτή την ψυχολογία που εξαπλώνεται ταχύτατα σε ξεπεσμένες μικροαστικές γειτονιές της Αθήνας. Γνωρίζουν ακριβώς πως σκέφτεται αυθόρμητα ο κάθε ηλίθιος “νοικοκύρης”, το κάθε ψώνιο που εδώ και δύο δεκαετίας προσπαθεί να μεγαλοπιαστεί πουλώντας φούμαρα και μεταξωτές κορδέλες. Όπως τότε καλλιεργούσε αυτή τη διάθεση κάνοντάς την το κυρίαρχο life style, μέχρι που σύσσωμη η ελληνική νοικοκυροσύνη βρέθηκε να χρωστάει τα μαλλιά της κεφαλής της ύστερα από χρηματιστήρια και δάνεια δια πάσα νόσο και μαλακία, έτσι και τώρα αβαντάρει την επίσης αυθόρμητη διάθεση της μικροαστικής ηλιθιότητας “να βάλει τάξη στη γειτονιά” και “να πάρει την πατρίδα της πίσω”. Τέλειος συνδυασμός. Τα θύματα της κρίσης αφού πρώτα ξεκοκαλίστηκαν από το κεφάλαιο, μπορούν τώρα να γίνουν τα μαντρόσκυλά του.

Έτσι η άρχουσα τάξη πετυχαίνει με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια: πρώτα εκτονώνει την οργή των μικροαστών προς τα κάτω και όχι προς τα πάνω και δεύτερον αποκτά από το πουθενά ένα στρατό πραιτοριανών που θα υπερασπίσουν τα αφεντικά τους και τελικά το σύστημα από μια πιθανή εξέγερση των πιο καταπιεσμένων κοινωνικών στρωμάτων, των εργαζομένων που πλήττονται από τα αγρία μέτρα λιτότητας, των απολυμένων ανέργων, των μεταναστών που βρίσκονται στο δρόμο ύστερα από 15 χρόνια ξεζουμίσματος.

Όμως και οι εξεγερμένοι μικροαστοί έχουν κι αυτοί τις δικές τους προσδοκίες. Πιστεύουν ότι έτσι θα έχουν μια καλύτερη τύχη σε έναν κόσμο που αλλάζει και που “δεν μας χωράει όλους” με την προϋπόθεση φυσικά να έχουν κάνει πρώτα το καθήκον τους για την πατρίδα. Η στράτευση στο φασισμό από ανθρωποειδή που έμειναν στην απέξω “ενώ οι αριστεροί έχουν βολευτεί στα βόρεια προάστια” έχει εντελώς ωφελιμιστικά κίνητρα. Όπως και ο κάθε βλαξ ποντάρει σε μια εξυπηρέτηση από το εκάστοτε κόμμα εξουσίας αφού πρώτα έχει κάνει το καθήκον του, έτσι και ο φασίστας ευελπιστεί να βρεθεί μερικά σκαλιά πιο ψηλά στην κοινωνική πυραμίδα που αναδιαμορφώνεται με ραγδαίους ρυθμούς. Και αν ο ρεφορμισμός έρχεται σε συμφωνία με την άρχουσα τάξη ύστερα από μια σύγκρουση μαζί της ή έστω από συνεχείς χαμηλής έντασης τριβές ο φασισμός είναι μια κατευθείαν συμμαχία μεμονωμένων ανθρώπινων σκουπιδιών που διαπερνά όλες τις κοινωνικές τάξεις σε ένα αντεπαναστατικό μέτωπο για να σωθεί, στο όνομα φυσικά της πατρίδας, η οικονομική και πολιτική εξουσία των καπιταλιστών.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η άρχουσα τάξη έχει κάνει ήδη τις επιλογές της, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλη την Ευρώπη. Ας δει κανείς μόνο πως σύσσωμος ο “δημοκρατικός” καθεστωτικός δημοσιογραφικός συρφετός των δελτίων των 8 δικαιολογεί τις εγκληματικές επιθέσεις των φασιστών όχι πια σε ανώνυμους μετανάστες αλλά και σε επώνυμα πρόσωπα της αριστεράς και όχι μόνο. Επίσης και όσοι έχουν κάνει την επιλογή να στρατευτούν σ’ αυτό το μπλοκ έχουν επίσης κάνει τις επιλογές τους. Δεν πρόκειται απλά για μπερδεμένους κατοίκους, πρόκειται για τη νέα δεξαμενή του φασισμού. Πρόκειται για το φίδι που σκάει από το αυγό του. Και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ανεξαρτήτως ηλικίας, χρώματος μαλλιού, βαθμού ηλιθιότητας και κοινωνικής τάξης.

Και μιας και εχθές είχαμε 17 του Νοέμβρη, ας θυμηθούμε τη στάση των τότε μικροαστών φιλήσυχων πολιτών απέναντι στη χούντα. Δεν αυτοπαρουσιάστηκαν όλοι μετά σαν αντιστασιακοί για να εξαργυρώσουν τις δάφνες του αντιδικτατορικού κινήματος βλέπεις, οι περισσότεροι παρέμειναν ‘κυρ Παντελήδες’, και τότε και σήμερα.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου